ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ ΣΚΕΨΗΣ
Μαθήματα και Υλικό
Με το εκπαιδευτικό πρόγραμμα ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ ΣΚΕΨΗΣ ενισχύετε την ανάπτυξη της Θεωρίας του Νου των κωφών και βαρήκοων παιδιών και νέων.
Το πρόγραμμα αποτελείται από 9 ενότητες που εστιάζουν στη Θεωρία του Νου και μία επιπλέον ενότητα, αυτήν της «Γλώσσας», η οποία συνδέεται με τη γλωσσική ανάπτυξη. Σε κάθε ενότητα, θα βρείτε πολλές ασκήσεις με υλικό στην προφορική/γραπτή και τη νοηματική γλώσσα. Μπορείτε να επιλέξετε όσες από αυτές τις ασκήσεις ταιριάζουν καλύτερα στις ανάγκες, την ηλικία και τα ενδιαφέροντα των μαθητών σας.
Στην εργαλειοθήκη, θα βρείτε πληροφορίες που αφορούν στην ανάπτυξη της Θεωρίας του Νου σε κωφά και βαρήκοα παιδιά, καθώς και οδηγίες και υποδείξεις για την προώθησή της μέσα από το πρόγραμμα ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ ΣΚΕΨΗΣ.
Στον οδηγό, αυτές οι οδηγίες και οι υποδείξεις συνοψίζονται ξανά και μπορούν να ανακτηθούν.
Ο πίνακας ελέγχου των μαθησιακών στόχων σάς παρέχει μια επισκόπηση των μαθησιακών στόχων κάθε ενότητας και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αξιολόγηση των ικανοτήτων των μαθητών. Μπορείτε να ξεκινήσετε με την ενότητα που ταιριάζει καλύτερα στις ανάγκες των μαθητών σας.
Αναγνώριση Συναισθημάτων
Γενικός μαθησιακός στόχος
Οι μαθητές αναγνωρίζουν και ονομάζουν συναισθήματα στηριζόμενοι σε εκφράσεις προσώπου και κινήσεις σώματος.
| Οι μαθητές: | ΒΑΣΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ | Προχωρημενο επιπεδο |
|---|---|---|
| δείχνουν τα βασικά συναισθήματα με τις εκφράσεις του προσώπου τους και με κινήσεις χεριών ή σώματος και αναγνωρίζουν τα βασικά συναισθήματα στις εκφράσεις και τις κινήσεις χεριών ή σώματος των άλλων ανθρώπων. | 1.1
|
1.2 |
| ονομάζουν τα βασικά συναισθήματα που σχετίζονται με διάφορες καταστάσεις. | 1.7 | 1.8 |
Σχόλια
Στην ενότητα 1, ενισχύεται η αναγνώριση, η ονομασία αλλά και η διάκριση διαφορετικών συναισθημάτων καθώς και η χρήση κατάλληλου λεξιλογίου στην προφορική και τη νοηματική γλώσσα.
- Τα μαθήματα 1.1 και 1.7 περιλαμβάνουν βασικές ασκήσεις κατάλληλες για όλους τους μαθητές. Τα υπόλοιπα μαθήματα στοχεύουν στην εμβάθυνση της γνώσης.
- Το υλικό 1 (κάρτες συναισθημάτων) είναι απαραίτητο για κάθε μαθητή καθώς χρησιμοποιείται σε διαφορετικά μαθήματα. Χρειάζεται να τυπωθεί και να πλαστικοποιηθεί. Διατίθεται σε χρωματιστή και ασπρόμαυρη εκδοχή.
- Μερικοί κωφοί και βαρήκοοι μαθητές χρειάζονται αρκετό χρόνο για να μπορέσουν να διευρύνουν το λεξιλόγιο τους. Τα μαθήματα της ενότητας αυτής μπορούν να πραγματοποιηθούν παράλληλα με τα μαθήματα άλλων ενοτήτων ή να επαναλαμβάνονται όποτε κρίνεται αναγκαίο. Στην ενότητα της Γλώσσας υπάρχουν ειδικά σχεδιασμένες ασκήσεις για περισσότερη εξάσκηση.
Εξωτερικές Αιτίες
Γενικός μαθησιακός στόχος
Οι μαθητές αναγνωρίζουν ότι εξωτερικές αιτίες προκαλούν συναισθήματα.
| Οι μαθητές: | Βασικο Επιπεδο | Προχωρημενο επιπεδο |
|---|---|---|
| αναγνωρίζουν και ονομάζουν τα συναισθήματα των ανθρώπων, που προκαλούνται από μια συγκεκριμένη κατάσταση. | 2.1 | 2.3 |
Σχόλια
Στην ενότητα 2, οι μαθητές μαθαίνουν ότι εξωτερικές αιτίες προκαλούν συναισθήματα. Τα μαθήματα περιλαμβάνουν κατάλληλες ασκήσεις που βοηθούν τους μαθητές να μιλήσουν για αιτίες και αποτελέσματα.
Υπάρχει η δυνατότητα επιλογής μεταξύ των μαθημάτων 2.1 και 2.2 προκειμένου να εξοικειωθεί ο μαθητής με τις βασικές έννοιες της ενότητας αυτής.
Υπενθύμιση
Γενικός μαθησιακός στόχος
Οι μαθητές μαθαίνουν ότι οι αναμνήσεις προηγούμενων εμπειριών επηρεάζουν τα συναισθήματα.
| Οι μαθητές: |
Βασικο Επιπεδο | ΠροχωρΗΜΕΝΟ ΕΠΙΠΕΔΟ |
|---|---|---|
| κατανοούν ότι μια παρούσα κατάσταση (π.χ. κοιτάζοντας μια φωτογραφία, ή μυρίζοντας μια συγκεκριμένη μυρωδιά) μπορεί να τους θυμίζει προηγούμενες εμπειρίες/καταστάσεις. | 3.1
|
3.3 |
| θυμούνται και ονομάζουν συναισθήματα που έχουν βιώσει στο παρελθόν και κατανοούν ότι οι αναμνήσεις εμπειριών του παρελθόντος μπορούν να προκαλέσουν τα ίδια συναισθήματα με αυτά που είχαν προκαλέσει οι εμπειρίες τη στιγμή που τις βίωσαν. |
3.2 | |
| κατανοούν ότι η ένταση ενός συναισθήματος που σχετίζεται με προηγούμενη εμπειρία μπορεί να εξασθενήσει με το πέρασμα του χρόνου. |
3.5 | |
Σχόλια
Η ενότητα 3 αποσκοπεί στο να βοηθήσει τους μαθητές να κατανοήσουν ότι οι αναμνήσεις μπορούν να προκαλέσουν συναισθήματα.
- Τα μαθήματα 3.1, 3.2 και 3.3 περιλαμβάνουν βασικές ασκήσεις που θα πρέπει να πραγματοποιηθούν βήμα-βήμα από όλα τα παιδιά. Τα υπόλοιπα μαθήματα περιλαμβάνουν ασκήσεις που βοηθούν στην εμβάθυνση της γνώσης.
Μερικοί κωφοί και βαρήκοοι μαθητές μπορεί να δυσκολεύονται να θυμηθούν περιστατικά από το παρελθόν και να μιλήσουν για αυτά. Σε αυτή την περίπτωση, θα πρέπει να ενισχυθεί η ικανότητα κατανόησης της έννοιας του χρόνου με τη χρήση ημερολογίου και χρονοδιαγραμμάτων.
Επιθυμίες
Γενικός μαθησιακός στόχος
Οι μαθητές μαθαίνουν ότι οι συναισθηματικές αντιδράσεις των ανθρώπων εξαρτώνται από τις επιθυμίες τους και ότι δύο άνθρωποι μπορεί να έχουν διαφορετικά συναισθήματα για την ίδια κατάσταση επειδή έχουν διαφορετικές επιθυμίες.
| Οι μαθητές: | ΒασικΟ Επιπεδο | Προχωρημενο Επιπεδο |
|---|---|---|
| εκφράζουν τις επιθυμίες τους και κατανοούν πως κάθε άνθρωπος έχει διαφορετικές επιθυμίες. | 4.1 | 4.3 |
| κατανοούν πως οι επιθυμίες μπορεί να προκαλέσουν συναισθήματα και πως δύο άνθρωποι μπορεί να νιώθουν διαφορετικά συναισθήματα για την ίδια κατάσταση επειδή έχουν διαφορετικές επιθυμίες. | 4.4 | 4.6 |
| κατανοούν πως οι επιθυμίες των ανθρώπων μπορεί να καθοδηγήσουν τις πράξεις τους. | 4.5 |
Σχόλια
Στην ενότητα 4, οι μαθητές πρώτα μαθαίνουν να αναγνωρίζουν και να ονομάζουν τις δικές τους επιθυμίες και να κατανοούν ότι οι άλλοι άνθρωποι μπορεί να έχουν διαφορετικές επιθυμίες. Στη συνέχεια, οι μαθητές μαθαίνουν ότι η ικανοποίηση ή όχι των επιθυμιών μπορεί να προκαλέσει διάφορα συναισθήματα και συμπεριφορές στους ανθρώπους.
- Μπορείτε να ξεκινήσετε με το μάθημα 4.1 ή με το μάθημα 4.2.
- Τα μαθήματα 4.4 και 4.5 αναφέρονται στην ίδια ιστορία και για αυτό θα πρέπει να πραγματοποιηθούν το ένα μετά το άλλο.
- Μερικοί κωφοί και βαρήκοοι μαθητές δυσκολεύονται πολύ να μιλήσουν για τις επιθυμίες τους. Είναι χρήσιμο να αφιερώσετε αρκετό χρόνο στο να ενισχύσετε τους μαθητές να εκφράζουν τις επιθυμίες τους εντάσσοντας κατάλληλες ασκήσεις στην καθημερινή τους ρουτίνα.
- Θα χρειαστείτε αρκετό χρόνο προκειμένου να εξοικειώσετε τους μαθητές σας με την χρήση του ‘σύννεφου σκέψης’ ως εργαλείου για την αναπαράσταση του εσωτερικού κόσμου και της σκέψης του ανθρώπου. Η κατανόηση αυτή είναι πολύ σημαντική για την καλλιέργεια της Θεωρίας του Νου και αποτελεί βασική δεξιότητα για τις υπόλοιπες ενότητες.
- Οι μαθητές θα πρέπει να έχουν κατακτήσει τους μαθησιακούς στόχους της ενότητας 4 πριν συνεχίσουν με την ενότητα 5.
Πεποιθήσεις
Γενικός μαθησιακός στόχος
Οι μαθητές μαθαίνουν ότι οι πεποιθήσεις των ανθρώπων, είτε λανθασμένες είτε αληθινές, θα προσδιορίσουν τις αντιδράσεις τους και τις συναισθηματικές ανταποκρίσεις τους σε μια κατάσταση.
| Οι μαθητές: | βασικο επΙπεδο | Προχωρημενο επιπεδο |
|---|---|---|
| κατανοούν ότι οι άνθρωποι μπορεί να έχουν διαφορετικές πεποιθήσεις. | 5.1
|
5.3 |
| κατανοούν ότι οι άνθρωποι μπορεί να έχουν διαφορετική πρόσβαση στη γνώση. | 5.2 | |
| κατανοούν ότι οι άνθρωποι μπορεί να έχουν λανθασμένες πεποιθήσεις, εξαιτίας της προϋπάρχουσας γνώσης και των πληροφοριών στις οποίες είχαν πρόσβαση. | 5.4 | 5.5 |
| κατανοούν πως οι αντιλήψεις ενός ατόμου (σωστές και λανθασμένες) καθορίζουν τις αντιδράσεις του και/ή τη συναισθηματική του ανταπόκριση σε μία κατάσταση. | 5.6 | 5.7 |
Σχόλια
Η ενότητα 5 καλλιεργεί μια σειρά από αλληλοσχετιζόμενες δεξιότητες: Αρχικά, οι μαθητές μαθαίνουν να κατανοούν ότι οι πεποιθήσεις των ανθρώπων μπορεί να διαφέρουν. Στη συνέχεια, οι μαθητές αντιλαμβάνονται ότι αυτό συχνά συμβαίνει γιατί οι άνθρωποι έχουν άλλοτε περισσότερη και άλλοτε λιγότερη πρόσβαση στην κατάλληλη πληροφορία. Τέλος, οι μαθητές μαθαίνουν ότι οι άνθρωποι μπορεί να έχουν λανθασμένη πεποίθηση για κάτι.
- Οι μαθησιακοί στόχοι της ενότητας 4 πρέπει να επιτευχθούν πριν την πραγματοποίηση αυτής της ενότητας.
- Τα μαθήματα 5.1, 5.2, 5.4 και 5.6 περιλαμβάνουν βασικές ασκήσεις και το ένα προϋποθέτει το άλλο. Τα υπόλοιπα μαθήματα περιλαμβάνουν ασκήσεις κατάλληλες για την εμβάθυνση της γνώσης.
Η ενότητα αυτή χρειάζεται αρκετό χρόνο προκειμένου να ολοκληρωθεί. Η ικανότητα κατανόησης των λανθασμένων πεποιθήσεων είναι κεντρική στην ανάπτυξη της Θεωρίας του Νου. Παράλληλα με την ενότητα αυτή, προτείνεται η χρήση κατάλληλων παιχνιδιών και βιβλίων (βλέπε Εργαλειοθήκη) για την καλύτερη κατανόηση της απόδοσης λανθασμένων πεποιθήσεων στον ίδιο τον εαυτό και στους άλλους από τα παιδιά.
Απόκρυψη Συναισθημάτων
Γενικός μαθησιακός στόχος
Οι μαθητές μαθαίνουν ότι μπορεί να υπάρχει διαφορά ανάμεσα στα συναισθήματα που νιώθουν οι άνθρωποι και στα συναισθήματα που εκδηλώνουν και ότι οι άνθρωποι μπορεί να κρύψουν τα συναισθήματά τους.
| Οι μαθητές: | Βασικο επίπεδο | προχωρημενο επιπεδο |
|---|---|---|
| κατανοούν ότι: (α) μπορεί να υπάρχει απόκλιση μεταξύ των συναισθημάτων που βιώνουμε/νιώθουμε μέσα μας και των συναισθημάτων που εκφράζουμε/δείχνουμε στους άλλους και (β) οι άνθρωποι μπορούν να κρύψουν τα συναισθήματά τους. | 6.1 | 6.2 |
| κατανοούν ότι σε κάποιες περιστάσεις μπορούν να κρύβουν τα πραγματικά τους συναισθήματα εκδηλώνοντας διαφορετικές συναισθηματικές εκφράσεις προσώπου ενώ σε άλλες περιστάσεις δεν πρέπει να κρύβουν τα πραγματικά τους συναισθήματα αλλά να τα εκφράζουν και να τα εξηγούν. | 6.3 | 6.4 |
| αναγνωρίζουν ότι οι άνθρωποι, εκτός από τα συναισθήματά τους, μπορούν να αποκρύψουν τις σκέψεις τους και τις πεποιθήσεις τους εκδηλώνοντας συμπεριφορές που διαφέρουν από την εσωτερική τους κατάσταση/διάθεση. |
|
|
Σχόλια
Στην ενότητα 6, οι μαθητές μαθαίνουν να κατανοούν ότι οι άνθρωποι μπορεί να κρύβουν τα συναισθήματά τους.
Είναι ιδιαίτερα χρήσιμο να αναπαρίστανται τα κρυμμένα συναισθήματα με τη χρήση της μάσκας. Για αυτό το λόγο, θα πρέπει να ξεκινήσετε με το μάθημα 6.1 ή το μάθημα 6.2 προκειμένου να εισάγετε τους μαθητές σας στην παραπάνω ιδέα.
Ρύθμιση Συναισθημάτων
Γενικός μαθησιακός στόχος
Οι μαθητές μαθαίνουν ότι είναι σημαντικό στην καθημερινότητά τους να αναγνωρίζουν και να κατανοούν τα συναισθήματά τους. Ωστόσο, εάν τα συναισθήματα έχουν μια αρνητική επίδραση σε αυτούς και στους άλλους, είναι καλύτερο να τα ελέγχουν. Μαθαίνουν να ελέγχουν τα συναισθήματά τους χρησιμοποιώντας διάφορες στρατηγικές.
| Οι μαθητές: | Βασικο ΕΠΙΠΕΔΟ | προχωρημενο ΕΠΙΠΕΔΟ |
|---|---|---|
| κατανοούν ότι (α) είναι σημαντικό να αναγνωρίζουν τα συναισθήματά τους και (β) τα συναισθήματα μερικές φορές προκαλούν συμπεριφορές με αρνητικές επιπτώσεις στους εαυτούς τους και τους άλλους. | 7.1
|
7.4
|
| κατανοούν ότι είναι σημαντικό να ελέγχουν τα αρνητικά συναισθήματα ώστε να μπορούν να περιορίσουν τις αρνητικές τους συνέπειες στον εαυτό τους και τους άλλους. | 7.2 | |
| αναγνωρίζουν στρατηγικές ρύθμισης των συναισθημάτων και μπορούν να κρίνουν ποιες είναι αποτελεσματικές. | 7.3 |
Σχόλια
Στην ενότητα 7, οι μαθητές μαθαίνουν διαφορετικές στρατηγικές αντιμετώπισης και διαχείρισης των συναισθημάτων τους.
- Τα μαθήματα 7.1 και 7.2 είναι εισαγωγικά.
Τα υπόλοιπα μαθήματα, εξηγούν διαφορετικές στρατηγικές στις οποίες οι μαθητές εξασκούνται. Μπορείτε να επιλέξετε τις στρατηγικές ή τα μαθήματα που νομίζετε ότι ταιριάζουν καλύτερα στην ηλικία και το αναπτυξιακό επίπεδο των μαθητών σας.
Μεικτά Συναισθήματα
Γενικός μαθησιακός στόχος
Οι μαθητές γνωρίζουν ότι ένας άνθρωπος μπορεί να έχει μεικτές/πολλαπλές ή ακόμα και αντικρουόμενες συναισθηματικές αντιδράσεις για μια κατάσταση.
| Οι μαθητές: | Βασικο επιπεδο | προχωρημενο επιπεδο |
|---|---|---|
| κατανοούν ότι οι άνθρωποι μπορεί να βιώνουν ταυτόχρονα δύο διαφορετικά συναισθήματα και να μπορούν να τα ονομάσουν (πολλαπλά/μεικτά συναισθήματα). | 8.1 | 8.2 |
| αναγνωρίζουν ότι μερικά από αυτά τα ανάμεικτα συναισθήματα μπορεί να είναι και αντικρουόμενα μεταξύ τους. | 8.3 | 8.4 |
Σχόλια
Η ενότητα 8 βοηθάει τους μαθητές να καταλάβουν ότι οι άνθρωποι μπορεί να νιώθουν ταυτόχρονα διαφορετικά συναισθήματα.
Για να εισάγετε τους μαθητές σας στο θέμα της ενότητας αυτής, μπορείτε να ξεκινήσετε με το μάθημα 8.1 ή με το μάθημα 8.2, καθώς αυτά τα μαθήματα προσφέρουν υλικό για την αναπαράσταση της έννοιας των πολλαπλών ή αντιθετικών συναισθημάτων που βιώνονται ταυτόχρονα.
Ηθικές Αρχές
Γενικός μαθησιακός στόχος
Οι μαθητές αντιλαμβάνονται ότι τα αρνητικά συναισθήματα μπορεί να προέρχονται από ηθικά απορριπτέες πράξεις και ότι τα θετικά συναισθήματα μπορεί να προέρχονται από αξιέπαινες πράξεις.
| Οι μαθητές: | βασικο ΕΠΙΠΕΔΟ | προχωρημενο ΕΠΙΠΕΔΟ |
|---|---|---|
| κατανοούν την έννοια των κανόνων. | 9.1 |
|
| κατανοούν ότι τα αρνητικά συναισθήματα μπορεί να προέρχονται από ηθικά απορριπτέες/κατακριτέες πράξεις και ότι τα θετικά συναισθήματα μπορεί να προέρχονται από αξιέπαινες πράξεις. | 9.2 | 9.4
|
| εφαρμόζουν ηθικές αρχές, κατανοούν το βαθμό στον οποίο μια πράξη είναι ηθική ή όχι (ηθική κατανόηση), αιτιολογούν την πράξη αυτή (ηθική αιτιολόγηση) και αποδίδουν συγκεκριμένα συναισθήματα στα πρόσωπα που εμπλέκονται στην πράξη αυτή (απόδοση συναισθημάτων). | 9.3 | |
| αναγνωρίζουν ηθικά διλήμματα και αντιλαμβάνονται ότι σε αυτές τις καταστάσεις υπάρχουν διαφορετικές επιλογές για δράση, αλλά και αξιολογούν μια κοινωνική κατάσταση, λαμβάνοντας υπόψη τις προθέσεις και τα συναισθήματα των άλλων. | 9.6 |
|
Σχόλια
Στην ενότητα 9, οι μαθητές μαθαίνουν να αναγνωρίζουν την επίδραση των ηθικών αρχών στα δικά τους συναισθήματα και στα συναισθήματα των άλλων ανθρώπων.
Το μάθημα 9.1 εισάγει τους μαθητές στην έννοια της ηθικής και πρέπει να πραγματοποιηθεί στην αρχή της ενότητας. Στους μαθητές που είναι εξοικειωμένοι με την έννοια των ηθικών αρχών, το μάθημα αυτό μπορεί να παραληφθεί.
Γλώσσα
Γενικός μαθησιακός στόχος
Οι μαθητές κατακτούν ένα ευρύ φάσμα από διαφορετικές λέξεις και/ή συναισθήματα για να περιγράφουν εσωτερικές καταστάσεις και συναισθήματα.
| Οι μαθητές: | Βασικο ΕΠΙΠΕΔΟ | προχωρημενο ΕΠΙΠΕΔΟ |
|---|---|---|
| κατανοούν και χρησιμοποιούν ένα ευρύ φάσμα από διαφορετικές λέξεις και/ή συναισθήματα για να περιγράφουν εσωτερικές καταστάσεις και συναισθήματα. | Γ.1 | Γ.2 Γ.3 |
| κατανοούν και χρησιμοποιούν ειδικές προτάσεις που εισάγονται με ρήματα νοητικών καταστάσεων. | Γ.4_ΕΝΓ | Γ.5_ΕΝΓ Γ.5_Ελληνικά |
Σχόλια
Στην ενότητα της Γλώσσας υπάρχουν ειδικά σχεδιασμένες και αναλυτικές ασκήσεις για την εξάσκηση στην χρήση λεξιλογίου που αφορά σε συναισθήματα και νοητικές καταστάσεις καθώς και στη χρήση σύνθετων προτάσεων που περιέχουν ρήματα όπως ‘λέω’, ‘σκέφτομαι’ και ‘επιθυμώ’. Η ενότητα περιλαμβάνει μαθήματα στα Ελληνικά και στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα (ΕΝΓ).
Μπορείτε να πραγματοποιήσετε αυτά τα μαθήματα στη διάρκεια εφαρμογής αυτού του προγράμματος προκειμένου να ενισχύσετε τη γλωσσική ικανότητα των μαθητών σας.
- Μπορείτε να υλοποιήσετε τα μαθήματα Γ.1, Γ.2 και Γ.3 παράλληλα με όλες τις ενότητες του προγράμματος.
Τα μαθήματα Γ.4 και Γ.5 θα πρέπει να πραγματοποιηθούν αφού έχετε ολοκληρώσει την ενότητα 3.
Total Page Visits: 1975 - Today Page Visits: 3